dinsdag 22 november 2011

Voorproefje van de geborduurde Etenstijd cover

Op dit moment wordt er hard gewerkt aan Etenstijd Magazine. De artikelen zijn geschreven, foto's zijn gemaakt en geselecteerd. Het is nu aan de vormgever om van al deze ingrediënten een aantrekkelijk magazine te maken.  Niet onbelangrijk is de eerste blikvanger van het tijdschrift: de cover. Geheel in stijl van Etenstijd is de voorkant met boerenbont geborduurd! Zorgmedewerkster Petra heeft er uren op gezeten. Hier alvast een voorproefje van het resultaat.



woensdag 28 september 2011

Globe goed vertegenwoordigd bij Alzheimerdag

De Alzheimerdag van woensdag bracht een handvol medewerkers van Globe naar de aula van de Nijmeegse universiteit, waar allerlei organisaties rondom dementie een informatiestand hadden. ‘Je vakgebied bijhouden is heel belangrijk.’

4.000 euro steun voor Etenstijd van stichting Het R.C. Maagdenhuis en Fonds Brentano!

‘We zijn geweldig blij met de toekenning van zo’n aanzienlijk bedrag voor het project  Etenstijd.’ Dit zegt Marion Brouwer, namens de Globe coördinator van het kookmagazine Etenstijd. ‘Met deze bijdrage zijn we er zeker van dat het magazine echt gedrukt kan worden.’

vrijdag 23 september 2011

Zonder beeld geen magazine

Enthousiast en ongeremd door enige kennis van zaken over dementie begon de redactie van Etenstijd begin dit jaar samen met de Globe aan het kookmagazine Etenstijd. Na een aanloopfase van denken, veel koffie, brainstormen, eten, discussiëren en koken, wordt nu de laatste hand gelegd aan de artikelen. Van alle 18 bewoners is de persoonlijke geschiedenis opgeschreven. En de interviews met de deskundigen zijn uitgewerkt. Maar zonder beeld geen magazine. Een blogartikel over de fotografen die aan het project meewerken.

vrijdag 16 september 2011

Familie organiseert barbecue voor bewoners!

‘Ik heb me dit jaar door een familielid over laten halen om toch een barbecue voor bewoners en familie te organiseren’ zegt Marion Brouwer.  Mede door  het onvoorspelbare weer en andere werkzaamheden  kwam ze niet aan de barbecue toe. Wilfried - een zoon van een van de bewoners - bood aan om de organisatie op zich te nemen. Marion: ‘Het was in één woord: geweldig!’

vrijdag 9 september 2011

Gestoofd konijn

Na ruim een maand zomerrecessie is Etenstijd terug. Klaar om de herfst in te gaan. En hoe kan dat beter dan met een toepasselijke recept voor de koudere dagen? Het is het lievelingskostje van meneer Fontein: gestoofde konijn. Onlangs heeft hij dit gerecht samen met zijn dochter bij de Globe bereid. Het was héérlijk!

maandag 18 juli 2011

[de eetfilosoof] Zwijnenvlees met papperdalle en ovengroente

Eetfilosoof Ron Welters kent niet alleen heerlijke recepten, maar vertelt er ook achtergronden bij. Vandaag een recept met varkensvlees. Want ook al is deze vleessoort niet hip, er valt meer eer aan te behalen. Ook voor vegetariërs! 


maandag 11 juli 2011

Muziek helpt bij prettig natafelen

Muziek is de laatste prikkel die dementerende ouderen nog kan bereiken. Muziektherapeut Irene Maijer–Kruijssen publiceerde onlangs een artikel over de werking van muziektherapie op de afdeling van een verpleeghuis. Deze vorm van therapie, in Nederland nog geen gemeengoed in de verzorgingshuizen, is een onderzoeksveld waarvan steeds meer bewijzen komen dat het werkt, bijvoorbeeld bij de behandeling van Parkinson.

maandag 4 juli 2011

Met vlees kun je veel meer doen

Vorige week genoten medewerkers en vrijwilligers van de Globe volop van al het lekkers dat je van vlees kunt maken. ‘Als jullie leren dat je meer op tafel kunt zetten dan een gehaktbal of een stukje kipfilet is er al heel wat gewonnen vanavond’, zei cursuskok Ruud Widt.


dinsdag 28 juni 2011

Uitje naar het Openluchtmuseum


Fotografie: Norbert Voskens
Onlangs gingen we met onze bewoners terug in de tijd. Met een uitje naar het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem! Globetrotter Marianne vertelt over de geslaagde dag. "Mevr. Bl. praat honderduit. Alleen die hobbelpaadjes, daar is ze niet blij mee. Dhr. O. daarentegen is maar niet enthousiast te krijgen."

maandag 20 juni 2011

Levendige workshop over slikproblemen

Je kunt nóg zoveel aandacht geven aan het koken, als de bewoners het eten niet naar binnenkrijgen is alles voor niks gedaan. Marlies Keim, logopediste bij de ZZG Zorggroep, gaf een workshop voor medewerkers en vrijwilligers van de Globe over slikproblemen. “Er kunnen veel verschillende dingen misgaan en let erop dat je de oplossing afstemt op de individuele bewoner.”

maandag 13 juni 2011

Workshop: vergeten groenten herleven

Welke groenten at men vijftig jaar geleden en hoe werden die bereid? Deze vraag beantwoordden hobbykoks Ruud en Antoinette van de Nijmeegse afdeling van Cuisine Culinaire met een workshop. Niet alleen ‘oude’ groenten als venkel herleefden, ook bekende groenten als andijvie werden in een nieuw jasje gestoken. In dit blogartikel een overzicht.

maandag 6 juni 2011

Workshop: zo bereid je verse vis

“Variëren kun je leren” is een veelgehoorde kookterm in de keuken. Maar dan moet je wel weten wat je nog meer kunt doen met vis, vlees en groenten. De Nijmeegse afdeling van de landelijke club voor hobbykoks Cuisine Culinaire bood aan om onze zorgmedewerkers verschillende bereidingswijzen en kooktechnieken te laten zien. In dit blogartikel wat de koks in spe hebben gehoord over visbereiding. Want ja, ook al heb je als kok niets met vis, je moet die toch weten te bereiden voor de bewoners.


woensdag 1 juni 2011

Marion Brouwer

Geboren in 1962 in Oostzaan als oudste van twee meisjes. Groot geworden met aardappelen, groente en vlees. Later met knoflook, aubergine en courgette toen moeders begin jaren '70 ging experimenteren. Is sinds haar 17e vegetariër. Vond spruitjes niet lekker, maar probeert aan haar zoon het goede voorbeeld te geven.


vrijdag 6 mei 2011

[de eetfilosoof] Aardappels, vis en bieten

Eetfilosoof Ron Welters kent niet alleen heerlijke recepten, maar vertelt er ook achtergronden bij. Nederlanders werken jaarlijks zo'n 80 kilo aardappels per persoon weg. Daarom staan die vandaag op het menu. Heerlijk met vis en bieten.

vrijdag 29 april 2011

Lol om pudding met slagroom

Globetrotter Marianne werkt bij zorginstelling de Globe. Af en toe vertelt zij over haar ervaringen met de bewoners, haar collega's en - natuurlijk - alles rond de maaltijd. Vandaag uit het dagboek van de Globetrotter: de bewoners krijgen pudding met slagroom.

dinsdag 26 april 2011

Workshop belevingsgericht koken voor medewerkers



Afgelopen week kregen de medewerkers van zorginstelling de Globe een workshop belevingsgericht koken van Ria Tummers. In dit artikel een kort verslag van de leerzame en gezellige avond die afgesloten werd met een gezamenlijk (zelfbereid) diner.

vrijdag 15 april 2011

‘Er valt veel meer te halen uit mensen met dementie’

‘Behandel mensen met dementie alsof je kinderen opvoedt, liefdevol maar consequent’. Dit zegt Ruud Dirkse, een van de auteurs van het binnenkort te verschijnen (Op)nieuw geleerd, oud gedaan.  Dit boek, dat steunt op nieuw wetenschappelijk onderzoek van de Radboud Universiteit Nijmegen, laat met allerlei voorbeelden zien dat het lerend vermogen van dementie-patiënten veel groter is dan tot nu toe gedacht.


dinsdag 12 april 2011

[de eetfilosoof] Portugees-Turkse linzenstoofpot en perencrumble


Eetfilosoof Ron Welters kent niet alleen heerlijke recepten, maar vertelt er ook achtergronden bij. Vandaag deze linzenstoofpot met een nagerecht van perenkruimel uit de oven.

vrijdag 1 april 2011

Samen rode kool met appeltjes maken

Globetrotter Marianne werkt bij zorginstelling de Globe. Af en toe vertelt zij over haar ervaringen met de bewoners, haar collega's en - natuurlijk - alles rond de maaltijd. Vandaag staat rode kool met appeltjes op het programma. Marianne vertelt hoe alle bewoners hun best doen om deze maaltijd klaar te maken.

vrijdag 25 maart 2011

In Vergetelheid

Prachtige foto's van dementerende ouderen maakte de Zweedse fotografe Maja Daniels. Beeldredacteur Wies Peters geeft haar visie: "Kijk je naar de foto's, dan kijk je eigenlijk naar de leegte in het hoofd van mensen die de film van hun leven kwijt zijn. Ontroerend mooi."

maandag 21 maart 2011

Iedereen is in touw

De voorbereidingen voor het magazine zijn in volle gang. Plannen worden gesmeed om er een inspirerend kooktijdschrift van te maken dat de zintuigen prikkelt en herinneringen ophaalt. Naast recepten en wetenswaardigheden over het koken met dementerenden, komen er ook verhalen in te staan over de bewoners. Elke bewoner krijgt een eigen plek in het magazine. Iedereen spant zich in om dit voor elkaar te krijgen.

Onderzoek Wageningen: Het oog wil ook wat

Het afgelopen decennium is dankzij onderzoek van onder meer Universiteit Wageningen veel inzicht opgedaan over de vraag wat eten voor oudere mensen lekker maakt. Onderzoeker Harold Bult, verbonden aan het onderzoeksinstituut Nizo in Ede vertelt over het belang van het oog bij het smakelijk eten.

vrijdag 11 maart 2011

Een kok moet proeven

De kok van vanavond. "Mmm spekjes!
Globetrotter Marianne werkt bij zorginstelling de Globe. Af en toe vertelt zij over haar ervaringen met de bewoners, haar collega's en - natuurlijk - alles rond de maaltijd. In dit artikel: koken met de bewoners. Dankzij de bruine bonen die op het menu staan, komt een gesprek over Bartje op gang. "Er is bijna niets zo eetlustopwekkend als de geur van gebakken spekjes."

vrijdag 4 maart 2011

Over scholing, coaching en workshops

Marion Brouwer
(fotografie Goedele Nonnens)
Koken met bewoners, daarvoor zijn zorgmedewerkers toch helemaal niet opgeleid? “Klopt, daar gaan we dan ook wat aan doen.” Coördinator dagbesteding en vrijwilligers Marion Brouwer vertelt hoe de Globe medewerkers bij dit proces wil ondersteunen. “We beseffen maar al te goed dat er veel van onze medewerkers wordt gevraagd.”

zondag 27 februari 2011

Met een bord Brinta terug naar je kindertijd

In zijn onlangs verschenen boek Gekleurd Verleden gaat Cretien van Campen uitgebreid in op de kracht van zintuiglijke ervaringen bij het ophalen van herinneringen. Hierbij schuwt hij een inkijkje in het binnenste van de hersenpan niet. Geuren zijn bij uitstek in staat om door te dringen tot de emotionele lagen van de menselijke psyche, schrijft Van Campen. Dit komt omdat de centra voor geur en emotie dicht bij elkaar liggen in de hersenen.

donderdag 24 februari 2011

Familierecept: Spönske (hemelse modder)

Ingrediënten (per persoon):
1reep chocolade (puur)
1ei
beetje boter
beetje suiker

Smelt de chocolade met boter en suiker op de wasem of plaatje. Scheid de eidooier van het eiwit. Klop het eiwit op. Neem de gesmolten chocolade van het vuur af en meng de eidooier erin. Voeg daarna voorzichtig de geklopte eiwit toe. Laat dit goedje in de koelkast een aantal uur opstijven. Naar keuze kun je de hemelse modder feestelijk garneren, bijvoorbeeld met hagelslag.

donderdag 17 februari 2011

Kant-en-klare maaltijden? Verschrikkelijk!

Sommige medewerkers werken al vanaf het begin bij de Globe. Zo ook Jessica. Zij vertelt over de overgang van groot- naar kleinschalig wonen en van kant-en-klare opwarmmaaltijden naar zelfbereide gerechten uit de keuken.

vrijdag 11 februari 2011

“Gebruik geen potjes maar kook puur”

Ron Welters is filosoof en gespecialiseerd in onder meer eten en duursporten. Hij gaat de komende maanden de helpende hand bieden in de keuken ter ondersteuning van het team Etenstijd. Een korte introductie in vier vragen.   

zondag 30 januari 2011

Goh, is het Nieuwjaar?

Globetrotter Marianne werkt bij zorginstelling de Globe. Af en toe vertelt zij over haar ervaringen met de bewoners, haar collega's en - natuurlijk - alles rond de maaltijd. In dit artikel: de feestdagen. "Het was leuk de verbaasde gezichten van sommige bewoners te zien als we ze gelukkig Nieuwjaar wensten. Goh, is het Nieuwjaar? Sorry, maar ik was het even kwijt."

maandag 17 januari 2011

Theater in de keuken

Uren kan ze enthousiast praten over koken en eten met dementerenden. Ria Tummers was tot voor kort zelfstandig  ondernemer op het gebied van ‘Genieten aan Tafel’. Nu werkt ze regelmatig als animator om de maaltijden op de verpleegafdeling van Woonzorgcentrum De Meent in Groesbeek aangenaam en smakelijk te laten verlopen. Op een avond in januari maakt ze tijd voor de Globe om haar geheim van het koken met dementerenden uit de doeken te doen.

woensdag 12 januari 2011

Zoete hete bliksem van Christine’s oma

“Niemand maakt zulke lekkere hete bliksem als oma. De stamppot is heerlijk zoet door de vele zoete appelen die ze erin gebruikt. Dit in tegenstelling tot de meeste recepten voor hete bliksem, waarbij de combinatie zoete en zure appelen fifty fifty is. Een aantal keer in de winter maakt oma een enorme pan hete bliksem, zodat de hele familie een bakje mee naar huis kan nemen. Zelf vind ik de stamppot met verse worst van varkens- en rundergehakt het lekkerst. Oma’s recept is al tientallen jaren oud en van moeder op dochter doorgegeven. Zelf wil ik de stamppot ook leren maken, om zo de traditie voort te zetten.”

Ook zoete hete bliksem maken?

maandag 10 januari 2011

Les 2: wat willen de medewerkers?

Er moet een eetmagazine komen, is bedacht. Maar wat vinden de medewerkers – de groep waarvoor het tijdschrift vooral bedoeld is – hier eigenlijk van? En waar hebben zij behoefte aan? Om deze doelgroep beter te leren kennen, stelden wij hen deze – en nog veel meer – vragen.


De medewerkster die naast mij zit, bekent overwogen te hebben om een koksopleiding te doen. Ze vindt koken dan ook fantastisch. “Het is leuk om op het werk veel aandacht te besteden aan de maaltijd en de bewoners er zoveel mogelijk bij te betrekken. Als ik een nieuw gerecht uitprobeer, is het geweldig om de gezichten van de bewoners te zien opfleuren door de geur en smaak.” Haar buurvrouw is eveneens enthousiast. “Het zit in de kleine dingen om zo’n maaltijd speciaal te maken en de bewoners erbij te betrekken. Ik probeer van het koken een feestje te maken. Zo had ik laatst een huzarensalade. De bewoners mochten die opmaken en versieren met sla, ei, augurk en tomaatjes. Daarbij konden ze het natuurlijk niet laten om af en toe ook wat lekkers in hun mond te stoppen.”

Hollandse avond
Niet bij alle medewerkers is het koken de favoriete bezigheid. Een medewerkster: “Ik vind het wel leuk om met de mensen de maaltijd voor te bereiden en iets te bedenken, maar in de keuken vind ik mezelf gewoon niet zo handig. Ik heb niet alles bij de hand en snap de kookplaat niet.” Een collega grapt over haar: “Als zij moet koken, eten we meestal friet.” Overigens is daar ook niets mis mee, vinden de vrouwen. “Een borrelhapje op zijn tijd moet kunnen. En dat vinden de bewoners nog gezellig ook. Dan maken we er een Hollandse avond van.”

Gevarieerd eten
Klinkt goed dus, die avondmaaltijden bij de Globe. Is een kookmagazine dan eigenlijk nog wel nodig? Jazeker, bekennen de collega’s. Ze erkennen het belang van gevarieerde maaltijden, maar merken dat in de praktijk toch veel dezelfde gerechten gemaakt worden. Simpelweg omdat ze die recepten goed beheersen, soms niet weten wat je nog meer kunt doen met een bepaalde groente en andere groentesoorten niet eens kennen. “Ik kook zoals ik van huis uit geleerd heb. Van andijvie maak ik dus automatisch de vertrouwde stamppot met spekjes, terwijl er vast nog veel meer gerechten mee mogelijk zijn.”

Terug naar vroeger
De medewerkers weten dat ‘terug naar vroeger’ belangrijk is voor dementerenden. Ze kennen echter nauwelijks recepten uit grootmoederstijd. “In onze bereidingswijze moeten we terug naar de jaren ’50, ‘60”, vindt een verzorgster. “Laatst had een collega een oud recept voor zuurkool uitgeprobeerd. Je zag een blik van herkenning in de ogen van de bewoners. Dat is mooi. We hebben meer van zulke recepten nodig.” Daarop volgend: ze zijn ook heel benieuwd naar de familiegeschiedenis van een bewoner op het gebied van eten. “Ieder had vroeger toch zijn eigen gebruiken. Misschien at iemand vroeger stipt op dezelfde tijd, sneed vader altijd het vlees dat verdeeld moest worden over zeven kinderen, schepte moeder het eten op en mocht er niets weggegooid worden. Als we meer over zulke gebruiken weten, kunnen we hiermee rekening houden tijdens de maaltijd. Ze kunnen iemands gedrag verklaren of we hebben een interessant item om tijdens de maaltijd met een bewoner te bespreken.”

Afstemmen op de persoon
Er is niet alleen behoefte aan meer recepten en verschillende bereidingswijzen. De medewerkers vinden het ook belangrijk om de maaltijden zo goed mogelijk op iedere bewoner af te stemmen. “Voedsel eten komt nauw bij dementerenden. Sommige mensen kunnen prima uit de voeten met een karbonade. Anderen kunnen moeilijk kauwen of slikken. Het is dan belangrijk dat hun stukje vlees wat langer is doorgebraden, zodat het gemakkelijk te snijden is en smelt op de tong.”
Een ander voorbeeld: niet alle bewoners kunnen rauwkost weg krijgen. Dat wil niet zeggen dat je die groente nooit kunt serveren. Je moet alleen zorgen dat er dan ook andere groenten op tafel staan. Zo is er voor ieder wat wils. Tips hoe dezelfde groenten voor verschillende bewoners goed te eten is, vinden de medewerkers prettig. Net als variatiemogelijkheden daarbinnen. Sommige bewoners mogen bijvoorbeeld minder zout of hebben juist meer calorieën nodig. “Als we dan toch bezig zijn”, haakt een verzorgster in, “komen er dan ook variatietips om een gerecht vegetarisch te maken?”

Bewoners laten meehelpen
Een van de belangrijkste punten vinden de medewerkers dat bewoners kunnen meehelpen bij het bereiden van de maaltijd. Ieder probeert op zijn eigen manier de mensen erbij te betrekken, maar tips hiervoor zijn welkom. "Misschien is het een idee om pictogrammen in het magazine op te nemen die staan voor verschillende voedingswaren", wordt geopperd. "Vanwege de dementie kunnen bewoners woorden soms niet meer koppelen aan voorwerpen. Of aan handelingen. Wordt dit in een plaatje uitgebeeld, dan kan het hersengebied nog wel worden geactiveerd."

Samenvattend: wat moet er in het magazine komen?
  • Bij al bekende groentesoorten: tientallen recepten met verschillende bereidingswijzen
  • Bij minder bekende groentesoorten: wat is het en wat kun je ermee?
  • Recepten uit grootmoederstijd
  • Recepten voor vegetarische maaltijden
  • Per recept (variatie)tips om de maaltijd af te stemmen op de persoon
  • Zorgen dat bewoners kunnen meehelpen, bijv. door pictogrammen te ontwikkelen
  • Persoonlijke verhalen over de (eet)geschiedenis van bewoners

Gerelateerde artikelen: