maandag 13 juni 2011

Workshop: vergeten groenten herleven

Welke groenten at men vijftig jaar geleden en hoe werden die bereid? Deze vraag beantwoordden hobbykoks Ruud en Antoinette van de Nijmeegse afdeling van Cuisine Culinaire met een workshop. Niet alleen ‘oude’ groenten als venkel herleefden, ook bekende groenten als andijvie werden in een nieuw jasje gestoken. In dit blogartikel een overzicht.


Tuinbonen
Een leuke groente om schoon te maken. Maar wel een tijdrovende. Bovendien een vrij dure, want je hebt er veel van nodig en soms zit er niets in. Dop de tuinbonen, dop ze dan dubbel. Dit wil zeggen: haal ook het vliesje van de gedopte boontjes eraf, anders kunnen ze in de luchtwegen blijven hangen. Na het koken gaan de vliesjes gemakkelijk van de bonen af. Je schiet ze dan zo uit hun hulsje. Je kunt de bonen opdienen met een eenvoudig sausje van boter, bloem en 2,5 dl melk. Verwarm de bonen hier op het eind nog even in. Roer voor het opdienen fijngehakte bonenkruid door de groente.

Peultjes
Ook al staat er weleens op de verpakking dat ze al schoongemaakt zijn, loop ze toch zelf nog even na en haal aan weerszijden de draadjes ervan af. Zet de groente op met weinig water, een klontje boter, wat zout en suiker. Kook het gaar in 15 minuten.

Venkel
Is gezond. En goed voor de luchtwegen, want er zit anijs in. Je kunt deze groente koken in water met een scheutje melk. Dat is lekker voor de smaak. Dit kan overigens ook bij bloemkool. Doe er ook wat steranijs bij tijdens het koken van venkel, dit versterkt de smaak. Haal tijdens het snijden van deze groente alleen de bittere kern eruit. De rest is prima te eten.

Bloemkool
Verwijder de bladeren en een gedeelte van de stronk. Was de kool en laat hem in zijn geheel met de stronk naar beneden in kokend water (eventueel met een scheut melk) met wat zout in 15 tot 20 minuten gaar worden. De kooktijd is afhankelijk van de grootte. Vroeger at men deze groente met een sausje. Bijvoorbeeld kerriesaus, tomatensaus of gewoon een klontje boter. Ingrediënten voor een melksausje: 40 gram boter, 40 gram bloem, 1 dl melk, peper, zout en gehakte peterselie.
Uien
Eet zo’n driemaal per week uien, want ze zijn goed voor de hersenen van de ouderen. Er zitten namelijk goede suikers in. Uien kun je als volgt stoven: smelt de boter en laat hierin de uien (ongeveer 1 kg) licht fruiten. Voeg peper, zout en 2 dl bouillon met een scheutje azijn toe. Roer om en laat het 30 minuten garen. Bind zonodig iets met aardappelmeel.

Andijvie
Van andijvie kun je meer gerechten maken dan een stamppot. Bijvoorbeeld een frisse salade. Ook kun je de groente koken. Snijd de groente in smalle reepjes en spoel af onder de kraan. Zet het met dit aanhangende water op om te koken (je hoeft dus geen extra water in de pan te doen). Dit duurt zo’n 20 minuten. Laat de groente uitlekken maar vang het kookvocht op.
Maak ondertussen roux: smelt 30 gram boter in een pannetje. Voeg 30 gram bloem toe en roer dit tot een samenhangende massa. Voeg met scheutjes 2,5 dl melk en het kookvocht toe. Laat dit alles even doorkoken. Meng de gekookte andijvie met deze zelfgemaakte roux en rasp er verse nootmuskaat over. Dit is voor de ouderen ook nog eens leuk om te zien!

Roux
Roux is een mengsel van gesmolten boter en bloem als basis voor sauzen en soepen. Er bestaan in het algemeen drie soorten: blanke, blonde en bruine, afhankelijk van de kleur die de uiteindelijke gebonden vloeistof moet hebben. Heb je warme roux, doe er bij de bereiding dan koude melk bij. Heb je koude roux (die in folie prima in de koelkast te bewaren is), maak het dan af met warme melk (of bouillon) bij de bereiding.
Bieten
Hoe ouder de bieten, hoe langer je de groente moet koken. Jonge bietjes duren zo’n 20 minuten, oudere 1 tot 3 uur.

Postelein
Maak de postelein schoon, snijd de worteltjes eraf en was de groente. Zet het op met aanhangend water en wat zout. Laat de groente onder af en toe roeren, slinken. Doe er een klontje boter bij en bind het met wat aardappelmeel. De postelein wordt fijner van smaak als je het extra bindt met een losgeklopt eitje.

Spitskool
Maak de spitskool schoon. Schaaf, snipper of snijd hem fijn. Zet de groente op met wat water en zout, zo’n 20 minuten. Smelt een klontje boter en fruit hierin een ui. Doe de afgegoten kool erbij met een beetje kookvocht. Verwarm dit nog enkele minuten. Met zout, peper en wat suiker breng je het gerecht op smaak.

Asperges
Schil deze groente met goed gereedschap, anders is er geen beginnen aan en knakt de stengel. Leg de asperge op je werkblad en houd hem bij zijn kopje vast. Schil vervolgens met een dunschiller vanaf het kopje naar beneden. Doe dit dakpansgewijs: de volgende schilreep overlapt voor de helft het geschilde gedeelte en voor de helft het nieuwe gedeelte van de asperge. Doe je dit goed, dan is de asperge na het schillen nog steeds vrijwel rond, niet hoekig. Snijd voor het koken het kontje er vanaf. Kook de groente 10 minuten. Zeef het bouillon en laat dat afkoelen. Zet hierin de asperges vervolgens op en laat ze een ogenblik doorkoken. Zet dan het vuur uit en laat de pan 10 minuten zo staan.

Doperwten
Afhankelijk van de grootte, kook je verse doperwten tussen de 15 en 45 minuten. Deze groente is ook prima te eten uit de magnetron. 4 tot 5 minuten op 8oo watt in de magnetron: de smaak van de groente is veel puurder dan wanneer je hem kookt of uit een potje opwarmt.

Spruitjes en prei
Ouderen kunnen wat last van hun maag krijgen als ze spruitjes of prei eten. Dit komt door de voedingsstoffen die deze groenten bevatten. Echter, worden de twee groentesoorten gezamenlijk gegeten, dan heffen de stoffen elkaar op, en zitten de ouderen er niet meer mee in hun maag.

Naast recepten werden er door de koks ook allerlei tips gegeven:

·         Zet groenten altijd in kokend water op. Dan blijven ze mooier van kleur en de vitaminen beter behouden.
·         Beetgare of snotgare groenten? Die wens verschilt per persoon. Wil je beide smaken creëren, haal dan tijdens het koken de helft er eerder uit. Dit zijn de beetgare. Laat de rest van de groenten nog wat langer doorkoken.
·         Strooi en peper en zout eerst in de hand, niet direct over de maaltijd. Zo bepaal je zelf de hoeveelheid.

Kijk voor meer recepten en bereidingswijzen op de website van Cuisine Culinair Nijmegen.

Gerelateerde artikelen:
> Workshop: zo bereid je verse vis
> Workshop belevingsgericht koken voor medewerkers
> Levendige workshop over slikproblemen
> Met vlees kun je veel meer doen
> Over scholing, coaching en workshops

Geen opmerkingen:

Een reactie posten